Adet dönemleri sırasında rahim kasılmalarına bağlı olarak hafif şiddetli sancının hissedilmesi normaldir. Rahim gerilen ve gevşeyen bir kas dokusundan ibarettir ve bu hareketinden dolayı adet dönemlerinde kramp tarzı ağrı ve sancılara neden olabilmektedir. Fakat bazı kadınlarda adet sancıları, sosyal hayatı etkileyebilecek düzeyde şiddetli olabilmektedir. Bunun nedeni olarak bazı hastalıklar söz konusu olabilirken, uygun teşhis ve tedavi için doktora başvurulması önerilir.
Adet sancısı neden olur?
Adet sancıları adet dönemlerinde yaşanan rahim kasılmalarından dolayı ortaya çıkmaktadır. Kasılmalar sırasında rahimde salgılanan prostaglandinler olarak adlandırılan bazı kimyasallar kasılmaların daha şiddetli bir hal almasına neden olabilmektedir. Prostaglandinler yüksekliğine bağlı olarak şiddetli kasılmaların yanı sıra kusma, bulantı ve halsizlik gibi belirtiler de eşlik edebilir. Ancak adet dönemlerinde yaşanan sancı şiddeti ve bu şikâyetlerin değerlendirilebilmesi için doktor muayenesi daha sağlıklı olacaktır. Bunun haricinde adet dönemlerinde yaşanan hafif şiddetli adet sancıları normal kabul edilmektedir. Genellikle adet döneminden bir iki gün önce başlayarak adet bitimine doğru hafifleyen bu sancıların şiddetini arttırması halinde, mutlaka uzman bir doktora başvurulması önerilmektedir.
Adet sancısı nedir?
Her kadının yaşadığı bu sistematik döngü, çoğu kadın tarafından hafif bir şekilde atlatılırken bazı kadınlar için oldukça zorlayıcı bir dönem olarak ifade edilmektedir. Ağrılı adet dönemleri dismenore şeklinde ifade edilir ve iki grupta toplanır. Prostaglandinler nedeni ile doğal olarak oluşan pelvik ağrı, ilk adet kanamasından itibaren yaşanan ve aynı şiddette devam eden ağrılara primer dismenore denir. Bu ağrı durumu genellikle doğumdan sonra ve ilerleyen yaş ile birlikte azalmaktadır.
Bir diğer ağrı durumu ise, sekonder dismenoredir. Bu ağrı prostaglandin salınımına bağlı olmadan meydana gelen yani doğal olmayan adet sancısıdır. Primer dismenore gibi devamlılığını koruyan bir ağrı değildir. Genellikle sonradan oluşan ve normal sancı şiddetinden daha uzun süren durumdur. Adet dönemi başlamadan önce ağrılar ortaya çıkabilir ve adet dönemi içerisinde daha da şiddetlenerek, bitmesinden sonra da devam edebilir. Sekonder dismenore nedenleri arasında sıklıkla karşılaşılan etkenler, endometriozis ( çikolata kisti ) ve miyomlardır. Ancak adet sancısının değerlendirilmesi ve tedavi edilmesi için pelvik muayene gerekmektedir. Bunun yanı sıra ortaya çıkan doğal adet sancıları için hafifletici önlemler alınabilir. Fakat doğru müdahale için doktor tavsiyesi gerekmektedir.
Adet sancısına neler iyi gelir?
Yukarıda bahsedildiği üzere adet sancılarının giderilebilmesi için hangi tip adet sancısının olduğunun saptanması gerekir. Çoğu zaman adet sancılarının giderilebilmesi için doktorlar anti inflamatuar ilaçlarına başvurmaktadır. Ancak doktor haricinde bu tarz ilaçların özellikle astım, mide, böbrek, emziren anneler ve karaciğer sorunları olan hastaların kullanmaması gerekir. Bu nedenle doktora başvurarak uygun tedavi seçeneklerinin belirlenmesi daha doğru olacaktır. Ayrıca ağrı kesicilerin yetersiz olduğu durumlarda endometrium tabakasının inceltilmesi ve ağrının hafifletilebilmesi amacı ile doğum kontrol hapları önerilebilmektedir. Bunların haricinde normal adet sancısı çeken kadınların biraz olsun ağrısını hafifletebilmek için aşağıdaki yöntemlere başvurabilir:
Adet sancısına iyi gelen 7 öneri
- Sigara, alkol gibi kafein içeren maddelerden uzak durun.
- Karın alt bölgesine sıcak su torbası ya da sıcak bir havlu koyarak, rahatlama sağlayabilirsiniz. Bunu yanı sıra sıcak bir banyo da ağrının hafiflemesine yardımcı olabilir.
- İnsan vücudu fizyolojik ve psikolojik olarak genel sağlığını, dışarıdan alınan besinlerden karşılamaktadır. Bu nedenle E vitamini, magnezyum, Omega 3 yağ asitleri, B1 ve B6 gibi vitaminleri içeren besinlerin tüketimi vücut direncini arttırırken, adet sancılarını hafifletilmesine yardımcı olacaktır. Vitamin ve mineral desteğinin adet sancısına iyi geldiğine dair bilimsel araştırmalar bulunmaktadır.
- Bu dönemlerde her ne kadar hareket kısıtlılığı yaşansa da, fiziksel aktivite adet sancılarını hafiflemesine yardımcı olacaktır. Aşırı efor sarf ettirecek egzersizler yerine hafif tempolu yürüyüşler hem fiziksel hem de psikolojik olarak ihtiyacınız olan desteği sağlayacaktır.
- Alt karın bölgesine yapılan hafif bir masaj kasların gevşemesine ve ağrını hafiflemesine yardımcı olacaktır.
- Stres insan sağlığı üzerinde sayısız olumsuz etkiye sahiptir. Genel olarak hayatınızdan stresi uzaklaştırmanız genel sağlığınız açısında önem kazanmaktadır. Özellikle adet dönemlerinde yaşanan stres hali, adet sancılarını arttırdığı için uzak durulması önerilmektedir.
- Bu dönemlerde asitli ve soğuk içecekler yerine bitki çayları ile hem fiziksel hem de ruhsal sağlığınızı koruyarak, rahatlama sağlayabilirsiniz.
Adet sancısı