Altan Yiğit
Adet kanamasının başladığı gün bir adet döngüsünün başlangıcıdır. Bir adet döngüsü yaklaşık 28 gün sürer, adet sorunları görüldüğünde bu döngü değişiklik gösterebilir. Bu dönemin başlangıcında beyinde hipofizden salınan hormonlar ile yumurta gelişimi tetiklenir. Adet döneminin ortasına gelindiğinde (yani adet kanaması başladıktan 14 gün sonra) FSH ( folicule stimulating hormone ) ve östrojen hormonu en yüksek seviyelere çıkmış olur, bu sırada ayrıca hipofizden LH hormonu salgılanmasında ani bir artış olur. Bu ani LH hormonu artışı ( LH hormonunun pik yapması ) yumurtlamayı sağlayan ana mekanizmadır. Yumurtlama işlemi gerçekleştikten sonra östrojen, FSH, LH hormonları azalır, progesteron hormonu artmaya başlar ve vücutta birtakım değişiklikler belirmeye başlar. Ovulasyondan sonra yumurtanın bulunduğu folikül korpus luteum denilen kiste dönüşür ve progesteron buradan salınır. Eğer gebelik oluşmazsa progesteronun azalarak yeni adet kanamasını başlatacaktır. Eğer hamilelik oluşursa progesteron gebeliğin rahim içerisinde devamını sağlayacaktır ve azalamadan salgılanmaya devam edecektir. Sonuç olarak yumurtlama işlemi, beyin-hormonlar-yumurtalık üçlüsünü kapsayan karmaşık bir işlemdir.
Yumurtlamanın Olduğunu Nasıl Anlıyoruz?
Beklenen adetten 1 hafta önce yapılan progesteron tahlili ile veya idrarda LH ( luteinizan hormon ) tahlili ile yumurtlamanın olup olmadığını anlayabiliriz.
Yumurtlama bozukluğu ( adet sorunları ) olan kadınlarda adet düzensizliği sebebiyle adet araları uzar. Adet düzensizliğinin en sık görülen sebebi polikistik over sendromudur.
Kadında Yumurtlama Sorunları
- Yumurtalığa bağlı nedenler
- Santral sinir sistemine bağlı nedenler ( Hipofiz, hipotalamus )
- Hormonal fonksiyon bozukluğu
Unutulmamalıdır ki, kadınlarda yumurtlama sorunlarının en başta gelen nedeni Polikistik Over Sendromudur ( PKOS ) .
Yumurtlama Sorunlarında Neler Yapabiliriz?
Yumurta gelişimini takip edip, uygun zaman ve büyüklükte çatlatma iğneleri dediğimiz tedavi ile yumurtlama problemlerinin üstesinden gelebiliriz. Özellikle polikistik over sendromunda yaşam tarzı değişiklikleri ve kilo kaybı ile kendiliğinden yumurtlama sağlanabilir.
Doç.Dr. Emre Göksan Pabuççu
Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı
