Hamileliğin 3 aşamasına trimester denir. Her biri, hem bebeğin hem de senin için yeni fiziksel değişiklikler getirir.
Hamilelik testin pozitif çıktıysa, tebrikler! Muhteşem bir yolculuğa başlamak üzeresin.
Kafan muhtemelen “Bedenim nasıl değişecek?” ve “Bebek ne kadar hızlı gelişiyor?” gibi sorularla dolu. Her kadının deneyimi farklı olsa da işte hamileliğin 3 aşaması veya trimesteri sırasında olacaklar:
1. trimester – 1 ila 12. haftalar
Hamilelik, son adetinin ilk gününden itibaren hesaplanır çünkü hamile kalmanın kesin tarihini belirlemek zordur. Hamile kalma, tipik olarak adet döngüsünün yarısından sonra meydana geldiği için ilk 2 hafta sırasında aslında hamile değilsin. Ama bu haftalar yine de hamileliğinin ilk 2 haftası olarak sayılıyor.
Yumurta, 3. hafta civarında döllenir döllenmez, hamilelik hormonları işleri biraz karıştırmaya başlayacak. Sonucunda, aşağıdaki semptomlardan bazılarını yaşayabilirsin.
- Sabah bulantısı: Kadınların %80 kadarı4, artan hamilelik hormonları nedeniyle, 1. trimesterde mide bulantısı ve kusma gibi semptomlar ile sabah bulantısı yaşayabilir. Sabah bulantısının yalnızca sabah yaşandığı, yaygın bir yanlış fikirdir. Aslında günün veya gecenin herhangi bir saatinde de meydana gelebilir. Sabah bulantısı yaşıyorsan, mideni bulandıran yiyeceklerden uzak dur. Az ve sık ye. Yağlı ve baharatlı yiyeceklerden de uzak dur. Ve bolca su iç. Semptomların şiddetli veya endişe vericiyse, mutlaka doktorunla konuş.
- Göğüs değişimleri: Göğüslerin büyümeye başlayacağından ağrı hissedebilirsin. Göğüs uçların büyüyecek, rengi koyulaşacak ve daha çıkıntılı hale gelecek.
- Yorgunluk: Bedeninin bir bebek büyütmek için ekstra çalışmasının yanı sıra yüksek progesteron seviyeleri, yorgun hissetmene neden olabilir. Ayaklarını mümkün olduğunca yukarı kaldırmaya çalış ve olabildiğince iyi beslen.
- Artan duygular: Yüksek hormon seviyeleri nedeniyle normalde olduğundan daha duygusal hissetmen normal. Partnerinden ve arkadaşlarından anlayışlı ve hoşgörülü olmalarını iste.
- Aşerme ve tiksinmeler: Belirli bir yiyeceği canının istediğini veya bu yiyeceğe dayanamadığını görebilirsin. Garip şeylere karşı bir damak zevki geliştirmediysen bu bir sorun değil. Endişeleniyorsan sağlık profesyonellerine danış.
- Artan idrar ihtiyacı: Vücut sıvıların arttıkça ve rahmin mesanene baskı uyguladıkça tuvalete gitme ihtiyacın da sıklaşacak. Mesanen üzerinde gereksiz baskı oluşmasını en aza indirmek için ihtiyacın olduğunda tuvalete git.
- Sersem hissetmek: Ara sıra biraz sersemlemiş gibi hissedebilirsin. Bu, hormon değişikliklerinden kaynaklanabilir. Çok uzun süre ayakta kalmamaya çalış, otururken veya yatarken yavaşça kalk. Baş dönmesi şiddetliyse derhal doktorunu ziyaret et.
- Mide
yanması ve kabızlık: Sindirim sistemin, yiyeceklerin emilmesine daha
fazla zaman tanımak için yavaşlayacak. Bu, mide yanması ve kabızlığa yol
açabilir.
Mide yanmasını rahatlatmaya yardımcı olmak için, küçük, düzenli öğünler yemeye ve kızarmış, baharatlı yiyeceklerden ve asitli içeceklerden uzak durmaya çalış. Kabızlığı rahatlatmaya yardımcı olmak için bolca yüksek lifli gıda tüket, aktif kal ve bolca su iç. İlaç almayı düşünüyorsan önce doktoruna danış.
1. trimester kilometre taşları
- Döllenmeden sonraki 7 gün civarında, embriyo, rahminin duvarına yerleşecek. Plasenta, göbek bağı ve amniyotik kese, embriyoyu geliştirmek ve korumak için oluşmaya başlayacak.
- İlk 12 haftanın sonuna kadar rahmin, karnının içinden hissedilebilir olacak.
Bebeğinin 1. trimester ilerlemesi
1. trimesterin sonuna kadar:
- Önemli organların hepsi oluşmuştur ve kan pompalanmaya başlamıştır.
- Cinsel organlar gelişmeye başlamıştır.
- Kollar ve bacaklarda parmaklar vardır ve tırnaklar ortaya çıkmıştır.
- Yüz özellikleri oluşmuştur.
- Bebeğin baştan aşağı 6 cm uzunluğunda ve tanınabiliyor olacak. Amniyotik kese içinde hareket ediyor olacak ama bunu henüz hissedemeyeceksin.
2. trimester – 13 ila 26. haftalar
Çoğu kadın, 2. trimesteri birincisinden daha çok sever çünkü sabah bulantısı, göğüs hassasiyeti ve yorgunluk azalmaya başlar. Birkaç yeni semptomun ortaya çıkmasına hazırlıklı ol!
- Ağrılar: Beden genişlerken vücudunun iki tarafında ve belinin altında biraz ağrı hissedebilirsin. Ekstra ağırlığın, sırt ağrısına neden olabilir ve bacaklarında kramplar yaşayabilirsin. Yardımcı olabilecek basit egzersizler konusunda doktoruna danışabilirsin.
- Burun tıkanıklığı: Hormonlarda artış, burun tıkanıklığına veya burun kanamasına yol açabilir.
- Yumuşak diş etleri: Diş etlerinin daha kolay kanamaya başlaması muhtemel. Bu yüzden ağız hijyeni rutinine dikkat et ve dişlerini çok sert fırçalama.
- Ciltte kaşıntı: Karnındaki deri, büyüyen bebek nedeniyle genişlerken kaşınabilir. Deride çatlaklar oluşmasından kaçınmak için günlük olarak bir nemlendirici kullanmayı dene.
- Varisli damarlar ve hemoroit (basur): Hamilelik sırasında varisli damarlar ve hemoroitlere karşı daha hassas olacaksın. Çok uzun süre ayakta kalmaktan veya oturmaktan ve otururken bacak bacak üstüne atmaktan kaçın. Hemoroitlerin için doktorundan ilaç alabilirsin.
- Vajinal akıntı: Bu esnada lökore adı verilen ince, beyaz bir akıntın olması normaldir. Bu, vajinanı sağlıklı tutmaya yardımcı olur. Başka türde veya renkte bir akıntı görürsen jinekoloğuna kontrol ettir.
- Ciltte renk değişimi: Hamilelik hormonları, yüz ve karnında koyu renkli lekelere yol açabilir. Güneş bu durumu arttırabilir. Bu yüzden dışarıdayken bolca güneş kremi sür. Tişört giy, güneş kremi sür ve şapka tak!
- Nefes darlığı: Akciğerlerin bebeğini taşımak için daha fazla oksijen işlerken, nefes darlığı yaşayabilir veya biraz daha hızlı nefes alıp verebilirsin.
- İştah artışı: Bir bebek büyütmek, sürekli aç hissetmene neden olabilir ama 2 kişilik yemek yemene de gerek yok. Atıştırmalığa ihtiyacın varsa meyve veya yoğurt gibi sağlıklı bir seçeneği tercih et.
2. trimester kilometre taşları
- 18 ile 20. haftalar arasında bebeğinin hareket ettiğini ilk kez hissedebilirsin. Quickening denen bu fenomen, önce belindeki bir dalgalanma gibi hissedilebilir.
- Hamilelik karnın, bebeğin büyümeyi sürdürürken ortaya çıkacak.
Bebeğinin 2. trimester ilerlemesi
2. trimesterin sonuna kadar:
- Bebeğin hareket ediyor ve dokunma ile sese yanıt veriyor.
- Göz kapakları açılmaya başlıyor ve kaşlar ve kirpikler görünür durumda.
- Cildi, ince tüyler ve verniks denilen kremsi beyaz bir madde ile kaplı.
- Yutkunma ve emme gibi refleksleri gelişiyor.
- Saçları büyümeye başlıyor.
- Parmak izleri oluştu.
- Bebeğin, baştan aşağı yaklaşık 23 cm uzunluğunda.
3. trimester – 27. hafta ila doğum
Neredeyse sona geldin! Hamileliğin bu son haftalarında, bebeğin kilo almaya ve kısıtlı bir alanda hareket etmeye devam ederken daha fazla rahatsız hissedebilirsin. Mümkün olduğunca dinlenmeye çalış. 2. trimesterdekilere birkaç semptom daha ekleyebilirsin. İşte onlar:
- El, ayak ve yüzde şişme: Aşırı sıvı, el ve ayaklarının şişmesine ve yüzünü kabarık hissetmene yol açabilir. Yapabildiğinde ayağını yukarı kaldırmayı dene.
- Göğüs ucu sızıntıları: Göğüs uçların, anne sütü oluşana kadar, bebeğini besleyen sıvı olan kolostrum akıtmaya başlayabilir. Kıyafetlerinde leke oluşmaması için göğüs pedleri tak.
- Braxton-Hicks sancıları: Bedenin doğuma hazırlanırken bazı “zayıf” sancılar hissedebilirsin. Bunlara Braxton-Hicks sancıları denir ve düzensiz aralıklarla gidip gelirler. Güçlü ve düzenlilerse doktorunu ara. Doğum başlamış olabilir.
3. trimester kilometre taşları
- Doğum tarihine kadar, muhtemelen hamilelik öncesi ağırlığına ekstra 11 ila 16 kilogram eklenmiş olacak. Bu çoğunlukla bebeğinin, plasenta ve amniyotik sıvının ve artan vücut yağ ve sıvılarının ağırlığıdır.
- 37. haftada, hamileliğin tam süreli sayılır.
Bebeğinin 3. trimester ilerlemesi
3. trimesterin sonuna kadar:
- Bebeğin muhtemelen doğuma hazır bir şekilde pelvise doğru baş aşağı konumdadır.
- Bebeğinin vücut sistemleri gelişmiştir ve dışarıda işlev göstermeye hazırdır.
- Yumuşak vücut tüyleri ortadan kaybolmuştur.
- Bebeğin, baştan aşağı yaklaşık 46-56 cm uzunluğunda olacaktır.
Kaynak:
4. Gastrointestinal Expert Group. Therapeutic guidelines: gastrointestinal. Version 5. Melbourne: Therapeutic Guidelines Limited; 2011.