Altan Yiğit
Kadın tek sözüyle yeryüzünü ikiye böler, tek dokunuşuyla dünyayı güzelleştirir, yaşam verir, yön verir… İşte baktıkça feyz alacağımız, biricik hemcinslerimiz!
Antik yunan lirik şairi, Afrodit kültü rahibesi; Sappho
Tarihte bilinen ilk kadın şair olan Sappho hakkında çok az şey biliniyor. Aristokrat bir aileden geldiği tahmin edilen Sappho; MÖ. 615 yılında Lesbos adasında doğdu. Sappho bir öğretmen ve şair olarak büyük bir üne kavuşmuştur. 570 yılında doğduğu yer olan Lesbos’ta öldüğü kabul edilmektedir. Tarihteki ilk biseksüel olduğuna dair düşünceler vardır.
“Şu kadarını biliyorum
Ölüm kötü bir şey:
Bak, işte tanrılardan belli.
İyi bir şey olsaydı ölüm,
Önce tanrılar ölmez miydi?”
Mücadelesiyle kadınlara ışık olan; Rosa Luxemburg
Dünya tarihinin en güçlü kadınlarından, aşırı iyi yazar, teorisyen ve filozof. Clara Zetkin ile birlikte Avrupa kadın hareketinin temellerini atmış, kitleleri peşlerinden sürüklemişlerdir. Aynı zamanda iyi bir aşık; 15 yıl beraber olduğu sevgilisine yazdığı mektuplarda oğlan çocuğu anlamına gelen “Dydyo” kelimesiyle sevgilisine seslenir. 1919 yılında; onun mücadeleci kimliğine dayanamayanlar tarafından ölene kadar dövülmüş ve ölü bedeni nehre atılmıştır.
- “Özgür insan, başka türlü karar verme imkânı olan insandır.”
- “Doğru yaşam; ne zaman başIar ki bu? KaçırıIır mı yoksa yanından geçip gidiIir mi?”
Varoluş Filozofu, feminist yazar; Simone de Beauvoir
Siyasal teorisyen, kadın haklarının ünlü savunucusu; roman, felsefe politik ve sosyal deneme, biyografi ve otobiyografi yazarı, gazeteci… “İkinci Cins” adlı eseri adeta kadın hareketinin manifestosu olmuştur. Feminizmin kurucusu olarak anılır. Birçok tartışmayı sonlandıracak “kadın doğulmaz, kadın olunur!” sözüyle tarihe geçmiştir. Varoluş edebiyatının önemli ismi Jean-Paul Sartre ile yaşadığı aşk dillere destandır. 1986 yılında yaşamını yitirmiştir ve Fransa’da sevgilisi Sartre’ın yanına gömülüdür.
“Erkeğin yaşantısı akılsaldır, ama bir takım boşlukları vardır; kadınınkiyse, kendi sınırları içinde, karanlık ama doludur, tamdır. Bu doluluk ona belli bir ağırlık verir; ilişkilerinde, kadın erkeği hafif bulur: diktatörlerin, generallerin, yargıçların, memurların, yasaların, soyut ilkelerin hafifliği vardır erkekte.”
Devlet gibi kadın; Sirimavo Bandaranaike
1916- 2000 yılları arasında yaşamış olan dünyadaki ilk kadın başbakan, Sirimavo Ratwatte Dias Bandaranaike Sri Lanka’lıdır. Başkan olan eşi, 1959’da öldürülünce oybirliğiyle Sri Lanka Özgürlük Partisi’nin (SLFP) genel başkanlığına seçildi. Görev hayatında özel okulları ve üretim araçlarını kamulaştırdı. 1960 genel seçimlerini SLFP çoğunlukla kazanınca dünyanın ilk kadın başbakanı oldu. 1964 yılında marksist eğilimli Seylan Eşit Toplum Partisi (LSSP) ile kurduğu koalisyon, hükümet üyeleri arasında hoşnutsuzluğa yol açtı. 1965 genel seçimlerinde partisinin uğradığı ağır yenilgi sonucunda görevini bıraktı.
Tarihte bilinen ilk kadın matematikçi ve astronom; İskenderiyeli Hypatia (370-415)
Hypatia, Antik Çağ’da MS 370-415 yılları arasında yaşamış ilk kadın matematikçi olarak kabul edilir. Aynı zamanda filozof, gökbilimci ve Helenistik bir pagandır. İskenderiye’de verdiği dersler, zarafeti, bilgeliği ve olağanüstü güzelliği geniş bir öğrenci ve hayran kitlesi getirmiştir. Yaptığı çalışmalarla ön plana çıkmasıyla birlikte; cadılıkla suçlanmış ve hakkında ölüm fermanı verilmiştir. Hıristiyan keşişler tarafından taşlanarak vahşi bir şekilde katledildiği bilinmektedir.
Eserlerinden günümüze ulaşabileni yoktur; sizinle paylaşabileceğimiz bir sözü de bulunmuyor. Fakat “Agora” adında yapılan filmi izleyebilir, dönem hakkında ve Hypatia hakkında bilgi edinebilirsiniz. İyi seyirler! 🙂
