13 Maddede Rüyalar

1)Rüya Nedir?

Rüyalar, uykunun bir sürecidir. Rüya süreci her gece yaklaşık 5 kez tekrarlanmaktadır. Gecenin ilk yarısında daha kısa süreli iken, sabaha doğru daha uzun süreli görülmektedir. Rüyalarımızı genellikle uykumuzun 2 saatlik kısmını işgal eden hızlı göz hareketlerinin olduğu REM uykusu kısmında görürüz.

Rüya sürecinde göz küresi hareketlerinde hızlanma yaşanır. Kas aktivitesi yavaşlar ve bu şekilde vücut hareketi kısıtlanır. Kas aktivitesinin yavaşlamasının sonucunda rüyada yaşanan olayları kişi yaşayamaz, fakat bu durumda kişiler yaşıyormuş hissine kapılır.

Görülen rüyalar genellikle günlük yaşam içinde yaşanan olayların sınıflandırılmasıyla ortaya çıkmaktadır. Bazen ise yaşamadığınız ya da kişiyle alakasız, tuhaf durumlar rüyada görülebilir fakat görülen rüyalar aslında yaşanmış olayların rüya esnasında bize gösterilen bir halidir

2)Rüya Mekanizması Nasıldır?

Biz uykudayken beyin sapının alt bölgesinde Pons adı verilen yerde yaklaşık her 90 dakikada bir elektrik sinyalleri üretilir. Bu durum Rem(hızlı göz hareketleri) uykusunu başlatır. Pek çok rüyayı Rem uykusunda görürüz. Sinyal beynin üst bölgelerine ilerledikçe görüntü ses ve duyu ağlarının depolandığı milyonlarca beyin hücresini de harekete geçirir ve beynimizin bu alakasız gelişigüzel anıları, duyularla sentezleyerek rüyayı oluşturur.

3)Neden Rüya Görüyoruz

Bu soruya öncelikle neden uyuyoruz sorusuna cevap vererek başlayalım. Uyku beynin dinlenmesi, REM uykusunda gün içinde öğrendiklerimizin belleklenmesi, hücrelerimizin yenilenmesi ve hasta hücrelerimizin onarılması için lazımdır. Bugüne kadar en uzun uyanık kalma süresi 11 gündür ve 11 günün sonunda denekte bir çok sağlık sorunu gözlenmiştir. Kısaca uyanık kalabilmek için uykuya ihtiyacımız vardır.

Peki uykuda neden rüya görüyoruz sorusuna gelelim. Burada Freud’un tanımı üzerinde durmak lazım; Freud’a göre, rüyada görülen olaylar, bilinçdışı arzuların örtülü olarak dışa vurumudur. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere normal hayatta bilinçdışımıza yerleşen, bastırdığımız, yani normal hayatta dışa vuramadığımız, duygularımıx bizim rüya görmemize neden oluyor. Ayrıca rüyalar REM uykusunda görüldüğünden gün içinde öğrendiklerimizin hafızaya kaydedilmesini sağlıyor bu da rüya görmemize sebep oluyor olabilir. Bu durumda da şöyle bir soruyla karşılaşıyoruz; zekiler veya çok çalışanlar daha mı fazla rüya görür? Birazdan cevaplayacağız.

4) Rüya Görmeden Yaşanır Mı? Yaşayan Var Mı?

Kalbin kirli olsa rüya görmezsin gibi bilimsel olmayan bilginin aksine herkes rüya görür hatta her gece görür. Rüya görmüyorum deme sebepleri sadece o rüyaları hatırlayamamasıdır. Rüyanın limbik sistem ile sıkı bağlantısı olduğu ve REM uykusunda görüldüğünden dolayı öğrenmenin sağlanması için sağlıklı her bireyin mutlaka rüya görmesi lazımdır.

5) Rüyalar Ne kadar Sürer?

Ne gördüğümüzü hatırlasak da hatırlamasak da uykumuzun 1/4’ünü rüya görerek geçiririz. Ortalama bir insan yaşamı boyunca yaklaşık yüz bin civarı rüya görüp ömrünün 5 yılınu bu şekilde harcar. Bir rüyanın ne kadar sürdüğü sorusuna gelirsek onu da Dr. B. Klein’ın deneyi ile açıklayabiliriz. Deneyde Klein iki deney gönüllüsünü hipnoz ederek uyutur ve uyandığında rüyaların en fazla 90 saniye sürdüğünü gözlemler. Ama denekler rüyalarını uzun uzadıya anlattığını hatta bir roman olabilecek kadar fazla şey anlattıklarını görür ve rüyadaki zaman kavramı ile normal hayattaki zaman kavramının aynı şeyi ifade etmediğini görür. Başka bir iddiada ise REM uykusu süresince rüya görülebildiği ve bunu da göz hareketlerinden anlaşılabileceği öne sürülmüştür. Bu fikre göre REM(hızlı göz hareketi) uykusu ne kadar sürüyorsa rüya da o kadar sürebilir.

Be deneylerden de anlaşılacağı üzere rüyada zaman kavramı yoktur. Belirtilen miktarlar sadece bizim hayatımızda kullandığımız zaman biriminin miktarıdır. Rüyalarınız 2 saniye de sürebilir, 2 saat de…

6) Rüyaları Neden Unutuyoruz?

Rüyalarımızı neden unutuyoruz sorusuna 2 şekilde cevap verebiliriz:

a) Uykuya daldığımız bazı gecelerde birden fazla rüya görürüz ve uyandığımızda eğer rüya bitmişse o rüyayı hatırlamamız gerçekten çok zordur. Eğer rüyanın ortasında uyanırsak o rüyamızı hatırlama ihtimalimiz çok daha yüksektir.

b) Sabah uykudan uyandığımızda gözümüzün ve beynimizin hemen bir şeye (odadaki birine veya telefona vs.) odaklandığından rüyalarımız direkt olarak unutulur.

Tabi her rüya unutulmaz, bazı rüyalarımız ömür boyu hafızamızda yer işgal eder. Bu rüyalar kişiye mantıksal ve duygusal açıdan en uygun olan rüyalardır. Örneğin dinazorlu rüyalar erken unutulur ama bir sınav öncesi, sınav kaygısından kaynaklı gördüğümüz bir rüya uzun süre beynimizde yer edinebilir. Bir de rüyalarımızın tamamını hatırlasaydık gerçek ile sanalı karıştırma ihtimalimiz çok yüksek olurdu. Bu açıdan bakarsak rüyaları unutmamız bizim için gayet avantajlıdır.

7) Hayvanlar Da Rüya Görebilir Mi?

Son yapılan araştırmalara göre; kedi, fare, mürekkep balığı gibi hayvanların gördükleri rüyalardan kaynaklı uyurken kareket ettikleri gözlenmiştir. Hatta bu rüyalar yaşamlarını kolaylaştıran (besin bulma) sinyaller taşımaktadır. Sonuç olarak hayvanlarda da REM uykusu olduğundan rüya görebilirler.

8) Görme Engelliler Rüya Görürler Mi?

Rüyalar bir çok duyunun yansımasıdır. Bu nedenle görme engelli bireylerin de sadece görme duyuları olmadığından rüya görmüyor dememiz pek mantıklı değildir. Doğuştan görme engelli veya 5 yaşından önce görme yetisini kaybetmiş bireyler görme duyuları hariç diğer duyularla bilinç dışındaki duygu düşünceleri veya saçma herhangi bir olayı rüyalarına görselsiz bir şekilde taşıyabilirler. Daha ileriki yaşlarda görme yetisini kaybetmiş bireyler ise rüyalarında diğer duyular gibi görme duyusuna da sahiptirler.

9) Rüyamızda Geleceği Görebilir Miyiz?

Bu soruya bilimsel açıdan tam cevap verememekle birlikte geleceğin görüldüğüne dair birçok örnek vardır. Amerika’da köleliği kaldıran başbakan olarak tanınan Abraham Lincoln bir rüyasında öldürüldüğünü eşine anlatmış, ardından da sıikaste uğrayarak öldürülmüştür. Başka bir örnek vermek istersek dikiş makinasını icat eden kişi olan Thomas Saint, makinesini tam bitirmete yakınken iğnenin hızlı çalıştırılması kısmında takılıp kalır, bir türlü ne yapacağı aklına gelmez. Bir gün rüyasında kendisini öldürmeye çalışan bir Afrika kabilesinden o kısmı da öğrenip bugün ki dikiş makinesini üretir.

Bilim insanlarının bir kısmı böyle şeylerin olabileceğini savunurken bir kısmı ise insanların ömrü boyunca yüz bin civarı rüya gördüğünü ve birinin gerçekleşmesinin rastgele bir durum olduğunu savunur.

10) Rüya Yorumlamak Veya Yorumlatmak Doğru Mudur?

Rüya yorumlarının veya tabirlerinin akla mantığa sığan yanı yoktur. Rüyalarımız genelde sembollerle doludur ve burdan bir sembolü alıp onun hakkında tahminde bulunmak pek de mantıklı değildir. Zaten dikkat edrsek piyasada bir sürü rüya tabiri kitabı vardır ve herhangi bir sembolün tabiri hepsinde farklı hatta birbirinin zıttı olabilmektedir. Rüyalardan sadece bilinçdışımız hakkında bilgi edinebiliriz.

11) Lucid Dreaming Nedir? Bilinçli Rüya Olabilir Mi?

Lucid dreaming, rüya gördüğünü anlayıp bilinçli olarak riyayı yönetmek yani bilinçli rüya demektir. Peki rüyalarımızı yönetebilir miyiz? Çoğu zaman rüyalarımızı yönetemesek de bazen yönetmek mümkün olabilir.

Örneğin; bir rüyadan uyanırsınız ancak devam etmek istersiniz. Bu esnada tekrar uyuduğunuzda aynı rüyaya devam etmeniz mümkün olabilir. Bu duruma Lucid rüya ya da berrak uyku dönemi denmektedir.

Hatta bazı kişilerin Lucid rüya yetenekleri de olabilir. Bu kişiler rüya gördüklerinde garip bir önsezi ile rüyada olduklarını anlayıp rüyalarına yön verebilirler, istedikleri gibi senaryolaştırabilirler. Rüya esnasında kendi hayallerini yaşayabilirler, istedikleri yere gidip, havada uçabilirler. Nitekim rüyanın bu özelliğini keşfedip kullanabilen nice kişi vardır. Böylece rüyaları eğlenceli hale getirmek mümkündür. Peki kendimizi berrak rüyaya sokabilir miyiz? ya da berrak rüya da olduğumuzu nasıl anlayabiliriz?

Onu da şu şekilde yapabiliriz: uyumadan önce hep aynı şarkıyı dinlersek veya hep aynı cisme odaklanırsak rüyamızda da bunları görürsek, rüyada olduğumuzu anlayıp rüyamızı yönetebiliriz. Bilimde her zaman olduğu gibi kanıtlanmamış bu teorinin de karşıt düşünürleri bulunmaktadır. Onlar ise bunların tamamen otohipnoz olduğunu ve böyle bir şeyin mümkün olmadığını savunuyorlar.

12) Astral Seyehat Nedir? Yapılması Mümkün Müdür?

Astral seyahat, ruhun bedenden ayrılıp mekan ve zaman farketmeksizin gezmesidir ve bu bilimsel olarak mümkün değildir çünkü bilimde ruh diye bir şey yoktur.

Astral seyahat ise rüya tanımının yanlış anlaşılmasından kaynaklı olarak az önce anlatmış olduğumuz lucid dreaming ile karışmıştır. Yarı bilinçli olarak gördüğümüz lucid rüyada da istediğimiz her şeyi(seyahat dahil) yapabiliriz ama bunun ruhun bedenden ayrılmasıyla falan alakası yoktur.

13) Kabus Nedir

Kabus, bireyin kimi zaman korkuyla uyanmasına yol açan uzun ve korkulu rüyalar olarak ifade edilebilir. Kabuslar da rüyalar gibi REM uykusunda oluşur. Kabuslar aslında hatıraların birikimidir ve sizi rahatsız eden şeylerle bunların kötü bir bileşimidir. Kabuslar her zaman korkutucu değildir ama önemli olan sizi korkutmuş olmasıdır. Örneğin eski sevgilinizi rüyanızda öylece otururken görmek bile sizin için kabus olabilir. Aslında bu sizin ona olan olumsuz hislerinizden kaynaklanıyordur. Kabuslarımızdan korkarak, sıçrayarak uyanmamıza neden olan ise beynin duygusal tepki bölümü Amigdala’nın yoğun bir şekilde çalışıyor olmasıdır. Kâbus görürken kalp atışımız artar ve terleyebiliriz.

RÜYALARIMIZDA GERÇEKLEŞMESİNİ İSTEDİĞİMİZ İSTEKLERİMİZİN GERÇEK HAYATLARIMIZDA GERÇEKLEŞMESİ DİLEĞİ İLE…

İbrahim Halil Güneş

Lucidolea