Altan Yiğit
Duygularla boğuştuğumuzda, genellikle en iyi olanı seçemiyoruz kendimiz için. Patlayabilir, incinecek şeyler söyleyebilir ya da gözyaşlarına boğulabiliriz. Peki ya o zamanlardaki tansiyonu düşürmek için kullanabileceğimiz bir aletimiz olsaydı? Psikolog Marc Brackett’in faydalı bir stratejisi var.Hepimizin bildiği gibi, sakin ve düşünceli yansıma konusundaki en iyi girişimlerimiz yalnızca duygularımızı kontrol ettiğimizi hissettiğinde işe yarar. Eğer kızgınlıkla öfkeleniyorsanız ya da hayal kırıklığına uğruyorsanız, yeni bir ışıkta görmek için gereken akıl yürütme yeteneğine sahip değilsinizdir. Öncelikle duygusal sıcaklığınızı düşürmeniz, aktivasyonunuzu azaltmanız ve kendinize rasyonel düşünce için gereken alanı vermeniz gerekir. Birkaç derin nefes alabilir, birkaç adım geri atabilir ve bir yürüyüş yapabilirsiniz. Meta-Moment’ı hayatımızın en kritik anlarında kullanarak kalıcı sorunları ortadan kaldırabiliriz. Bunu nasıl yapacağımıza bakalım.
1) Geri Adım Atmak İçin Meta-Moment
Belki de Meta-Moment için hazırsınız. Birçoğumuz hayatımızın başlarında yıkıcı tepkilere maruz kaldık; olumsuz konuşma, çığlık atma, suçlama vb. Çok az bilişsel kontrol gerektiriyor ve çoğunlukla olumsuz duygulardan kurtulmakta ve geçici tatmin sağlamakta etkili oluyorlar. Ancak o zaman bu stratejilerin farkına varamayız, ilişkilerimizi mahvedebilir ve hedeflerimize ulaşmamızı engelleyebiliriz.
Bu yüzden Meta-Moment adını verdiğimiz bir araç geliştirdik. Frenlere çarpmak ve zamanın dışına çıkmak gibi. Biz buna “meta” diyoruz çünkü sadece bir anlık zaman dilimini temsil ediyor. Yaşadığınız duygunun anlık yoğunluğuna göre, zihinsel bir sayı ritmi tutmaya başlamak demektir. Kendinize nefes almalık bir alan yaratıyorsunuz.Bir Meta-Moment, eylemi durdurup “Bunu doğru duyuyor muyum?” dediğimiz olabilir. Belki de, “Şu anda duraklatıp derin bir nefes almam gerekiyor.” Hüzünlü olacağım ya da bir şekilde tepki verdiğim için muhtemelen pişman olacağım. Bu, ilk dürtümüzün ötesine geçmemize ve daha akıllı bir cevap bulmamıza yardımcı oluyor. Yazar ve danışman Justin Bariso’nun bu konu için şöyle diyor:
“Duraklatma, geçici bir duyguya dayanan kalıcı bir karar vermekten kaçınmanıza yardımcı olur.”
2) En İyi Benliğine Ulaşmak İçin Meta-Moment
Duraklatmak ve derin bir nefes almak, parasempatik sinir sistemimizi harekete geçirir. Bu, büyük bir stres hormonu olan kortizol salınımını azaltır ve doğal olarak duygusal sıcaklığımızı düşürür. Duraklatma da bize hızlıca iki yararlı soru sorma şansı veriyor:
“Geçmişte böyle durumları nasıl ele aldım?” Ve “Şu anda elimden gelenin en iyisi ne olurdu?”
En iyi benliklerinden faydalanmak için, bazı insanlar “şefkatli”, “zeki” veya “vicdalı” gibi bir dizi sıfatla kodlayabilirler. Diğer insanlar bir resmi hayal edebilir veya bir nesneye bakabilir. İnsanın sahip olduğu en iyi özünün görselleştirilmesi, dikkatimizi tetikleyen kişiden, sözlerden veya olaydan uzaklaştırıp değerlerimizi tekrar yönlendirebilir. Meta-Moment, sadece hoş olmayan duyguları düzenlemek için değildir. Bazen en iyi “kendimiz” için doğru olanı yapmamıza yardımcı olur.
“Kendimi o andan çıkardım, en iyi özümü “duygu ustası” olarak hayal ettim ve durakladım. Bu küçük zaman penceresinde, kendimi sakinleştirdim.”
3) Zaferleriniz İçin Meta-Moment
Meta-Moment konusunda ne kadar yeteneklisin? Hangi sıfatlar en iyi benliğinizi karakterize eder? Duygulanırız tetiklenirken yakalandığında devam eden stratejileriniz neler? Duygularını görmezden geliyor, harekete geçiyor veya onlarla başa çıkıyor musun?Patronunuz çalışmanızı eleştirdiğinde ve hayal kırıklığına uğradığınızda, mahvolup ya da kırgın hissettiğinizi hissettiğinizde, bir Meta-Moment alıp kendinize “Geribildirim bir hediyedir, her zaman öğrenebileceğim bir şey var” gibi bir şey söylerken ne kadar başarılısınız?Tartışıyor, tehdit ediyor, yalvarıyor, yüzünüzü buruşturuyor, öfkeyle patlıyor musunuz… ya da derin bir nefes alıyor musunuz? En iyi özünüzü uyandırın ve karşınızdaki için en etkili stratejiyi düşünerek sakince harekete geçiyor musunuz? Bunları Meta Moment için zaferler olarak sayıyorum.
4) Meta-Moment İçin Yapabilecekleriniz
Düşüncenizde veya bedeninizde veya her ikisinde de değişimi hissedin.Durdurun veya duraklatın. Geri çekil, nefes al ve tekrar nefes al.En iyi halinizi görün. En iyi halinizin canlı olarak ayrıntılı görünmesine yardımcı olan sıfatları veya görüntüyü düşünün ya da sizi hatırlatan bir nesneye bakın. Şöhretinizi de düşünebilirsiniz: Nasıl görünmek, ne hakkında konuşmak ve neyi deneyimlenmek istersiniz? Saygı duyduğun biri seni izleseydi ne yapardın?Stratejiyi yap ve harekete geç. Kendi kendine konuşma ve yeniden anlamlandırma iki iyi seçenektir. Ve tetiklediğiniz ben ile en iyi ortaya çıkan benliğiniz arasındaki boşluğu kapatan yolu seçin. Bu sizin için her zaman son adım olmalıdır.
5) Genel Refahınızı Korumak İçin Meta-Moment
Genel refahınızı korumak için iki önlem daha alabiliriz. İlki sevdiğimiz şeyleri yapmak. Aileniz ve arkadaşlarınızla zaman geçirin, tutku ve eğlenceleri takip edin, manevi yönünüzle temasa geçin, kendinizi doğanın içine sokun, iyi bir kitap okuyun, harika bir film izleyin. Duygusal kargaşanın kaçınılmaz şekilde çarpması durumunda bize yardımcı olan bilişsel rezervler inşa ediyoruz.İkinci önlem, dikkatli nefes alıştırması yapmaktır. Günlük uygulama, var olma yeteneğimizi geliştirir, ortaya çıkan duyguları kabul eder ve onlar tarafından aşırı reaktif veya boğulmuş olmamaya dikkat ederiz.
6) Anlamlandırmak İçin Meta-Moment
Hissetmenize izni vermek ile birlikte, kendinize başarısızlığa uğratma izni vermelisiniz. Bu olduğu zaman, sadece tekrar deneyebilirsiniz. Derin bir nefes alın, en iyi kendinizi hayal edin ve baştan başlayın. Ayrıca başkalarını affettiğiniz gibi kendinize de özür dileme ve affetme cesaretine ihtiyacınız var. Cesaret, diğerleri başarısız olduğunda profesyonel yardım almak anlamına da gelebilir. En iyi “kendimiz olmak için” çalışmaktan asla vazgeçmeyeceğiz. Ancak getirisi buna değer: daha iyi sağlık, daha iyi karar verme, daha iyi ilişkiler, daha iyi her şey.
Yazan: Ceotudent
