Altan Yiğit
Botanik bilimi der ki; İlaçların kraliçesi safrandır!!!
Safran deyip geçmeyelim… Safran hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığımızı düşünüyorum. İlaçların kraliçesi veya ölümden başka her derde deva olan aynı zamanda sofralarımızda bir baharat olarak da tüketilen safranın dikkatli kullanılması gereken durumlarının da olduğunu gözardı etmememiz gerekir.
Safran nedir nasıl elde edilir?
Anavatanı Güneybatı Asya olan safran Hititler tarafından yurdumuza getirilmiş özellikle Safranbolu ve Urfa’da yetiştirilmiştir. Osmanlı Dönemi’nde bazı Avrupa ülkelerine ihracatı bile yapılmıştır. Ancak son dönemlerde İran ve İspanya’dan ithal edilmektedir. Safran bitkisi sadece sonbaharda çiçek açan 20-30 cm yüksekliğinde soğanlı bir bitkidir. Mor renkli olan bitkinin çiçeklerinde olan üç tepecik sabah güneş doğmadan elle tek tek toplanır. Kurutularak toz haline getirilir. Sadece yarım kilo baharat elde etmek için 75 bin çiçeğin toplanması gerekmektedir.
Renklendirici ve tad verici olarakta kullanılan safranın elde edilmesi oldukça zahmetli olduğu için fiyatı da bir o kadar pahalıdır. Bir gramı 5-10 dolar arasındadır.
Safranın faydaları nelerdir?
-Renk verme özelliğinden dolayı gıda, parfümeri,tekstilde ki endüstriyel kullanımının dışında uzun yıllardır şifa verici bitki olarakta kullanılmaktadır.
-Karaciğere iyi geldiği antioksidan özelliği ve antikanserojen olduğu,
– Bronşit,astım ve öksürüğe iyi geldiği,
-Sinirleri uyarıcı etkisi ile cinsel isteği ve performansı artırdığı,vücuda dinçlik ve kuvvet verdiği
-Kadınlarda adet dönemlerinin daha ağrısız,rahat geçmesine ve adet gecikmelerine yardımcı olduğu bilinmektedir. Ancak rahim hareketlerini artırdığı için hamilelerde düşüğe sebep olabileceğinden hamileler tarafından kullanılmamalıdır.
-Safranın bir başka özelliği de yatıştırıcı ve rahatlatıcı etkisidir. Vücutta seratonin düzeyini dengeleyerek depresyondan anksiyeteye kadar birçok psikolojik soruna çözüm olabilir. Ayrıca alzehmer ve gözdeki sarı nokta Hastalığı’na karşı yapılan çalışmalarda mevcuttur.Son dönemlerde içinde safran ihtiva eden eczanelerimizde hastaların ihtiyaçlarına sunulan ürünler bulunmaktadır. Eczanemde tüketicilerime tavsiye ettiğim safran ve zerdeçal kombinasyonu olan ürünün terkibindeki safranın; kaygı, stres, depresyon ve uykusuzluk problemlerinin hafifletilmesinde ve önlenmesinde, uyku kalitesinin artırılmasında ve fiziksel yorgunluğun hafifletilmesinde, Zerdeçalın ise zihinsel dengeyi ve serebral işlevi desteklemeye katkıda bulunduğu belirtilmiştir. Ancak safran ihtiva eden ürünlerin antidepresanlarla birlikte ve hamilelik döneminde kullanılmaması gerçeğini unutmamalıyız.
