Gebelikte Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?

Gebelik, kadınların fizyolojik olarak köklü değişimler yaşadığı hassas bir süreçtir. Bu değişimler anne adayının karnındaki bebeğin gelişimi destekleyen hormonal düzenlemeler olarak adlandırılabilir. Vücudun yapmış olduğu bu değişimlerle birlikte gebelik ilerledikçe anne adayının fiziksel ve psikolojik değişimleri daha belirgin bir hal almaktadır.

Bu doğrultuda gebeliğin ve bebeğin sağlıklı gelişimine takiben bazı şikayetler ortaya çıkmaktadır. Ancak yaşanan doğal sürecin bir parçası olarak gebelik şikayetleri normal kabul edilse de, bazı anormal durumların eşliğinde vakit kaybetmeden doktora başvurulması gerekir.

Ayrıca gebeliğin, gebelik muayeneleri ile periyodik olarak doktor tarafından kontrol edilmesi gerekir. Genellikle bu muayeneler 28. haftaya kadar 4 haftada bir, 28. haftadan sonra 2 haftada bir, 36. gebelik haftasından sonra ise haftalık olarak yapılmaktadır.

Bu kontroller gebeliğin ve bebeğin gelişimini, bebek hakkında detaylı bilgi, herhangi bir anomali durumu ya da komplikasyon riski, bebeğin cinsiyetini ve bebeğin doğum kanalına yerleşimine göre doğum şeklinin belirlenmesinde önemli bir aracıdır. Bu sayede karşılaşılabilecek riskler değerlendirilerek, gerekli önlemler ve müdahaleler yapılmaktadır.

Ancak bu rutin kontrollerin dışında anne adaylarının gebelik sürecinde karşılaştığı herhangi bir anormal durumda acil olarak doktora başvurması gerebilmektedir. Gebelikte doktora başvurulması gereken acil durumlar ise, aşağıdaki gibi olmaktadır:

Gebeliğin hangi haftasında olunursa olsun, hafif ya da ağır herhangi bir kanama durumunda mutlaka doktor başvurmanız gerekir. Bu kanama durumu gebeliğin haftasına göre oluşabilecek bazı riskli durumların göstergesidir.
Anne adayının karnında sertlik ve bu sertliğe bağlı olarak karın kasılmaları ve ağrı durumunda mutlaka doktora başvurulması gerekir.
Hamileliğin her hangi bir döneminde az ya da çok vajinadan su gelmesi,
Bazı durumlara bağlı olarak ani tansiyon değişimleri,
Şiddetli ve devamlılığını koruyan baş ağrıları,
Bacaklarda ya da vücudun herhangi bir yerinde şişkinlik, kızarıklık ve kaşıntı gibi alerjik reaksiyonlarda,
Ateşli hastalık ya da gribal enfeksiyon durumlarında,
Görmede bulanıklık,
Sık sık idrara çıkma ihtiyacı ile birlikte anormal vajinal akıntı (yoğun, renkli, kokulu ve kaşıntı ile birlikte) durumunda mutlaka vakit kaybetmeden doktora başvurmanız önerilmektedir. Bu şikayetler gebelik komplikasyonları olarak, bebeğin gelişimi olumsuz yönde etkileyebilen risk faktörlerini içermektedir. Gebeliğin hangi döneminde olursanız olun, rutin kontroller dışında yaşanan anormal durumlarda doktora başvurmaktan çekinmeyin.

Hamilelikte ilk doktor muayenesinin ne zaman yapılması gerekir?

Kadınların düzenli adet kanamalarının 10 gün gecikmiş olması halinde, yapılan gebelik testinin pozitif çıkması ile birlikte ilk doktor muayenesine gidilmesi gerekir. İlk kontrollerde gebeliğin teşhisi için kan ve idrar tahlilleri yapılmaktadır. Daha sonra ultrasonografi aracılığı ile gebelik kesesi incelenir. Böylece hamileliğin varlığı kesin olarak saptanmış olur.

Bu ilk muayenenin ardından fetal kalp atışı için 2 hafta sonra tekrar doktor muayenesine gidilmesi gerekmektedir. Ayrıca gebeliğin ilerleyişine bağlı olarak doktorunuzun önerdiği tarihlerde mutlaka kontrollere gelmeniz ve doktorunuzun önerilerini dikkate almanız, sağlıklı gebelik süreci için önem kazanmaktadır.

Gebelik sürecinde anne adayının dikkat etmesi gereken durumlar nelerdir?

Anne adayının kronik bir hastalığa bağlı olarak kullandığı rutin ilaçlar hakkında mutlaka doktorunu bilgilendirmesi ve bu süreçte doktoruna danışmadan herhangi bir ilacı kullanmaması gerekir.
İlk trimester (ilk 3 ay) döneminden sonra hem kendi hem de bebeğinin sağlığı açısından vücudun ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri almaya özen göstermesi gerekir.
Gebelik süresince kesinlikle sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durması, hatta sigara içilen ortamlarda bulunmaması gerekir.
Çay, kahve ve kola gibi içeceklerin fazla tüketilmemesi mümkünse hiç tüketilmemesi önerilmektedir.
Gebelik muayenelerini aksatılmadan, gerekli kontrol ve tahlillerin yaptırılmasına özen gösterilmesi gerekir.
Dr. Evrim Aksoy