Günümüzde kullanılan modern korunma yöntemlerinin esası, genellikle sperm yumurta birleşmesinin bariyer yöntemlerle engellenmesi (prezervatif veya spiral gibi) veya aylık döngülerle yumurta atılımının engellenmesine (doğum kontrol hapı, aylık iğneler veya implantlar gibi) dayanmaktadır.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Tuba Tarhan Gümüş, sanılanın aksine doğum kontrol haplarının kısırlık nedeni olmadığına dikkat çekerek konuyla ilgili oldukça faydalı bilgilerde bulundu. Doğum kontrol hapları, kadın yumurtalıkları tarafından doğal olarak üretilen östrojen ve progesteron hormonlarının her ikisini de belirli dozlarda içeren yapay olarak üretilmiş ilaçlardır ve aile planlaması metodu olarak sıklıkla kullanılmaktadır.
Gebeliği Önleyici Etki
Doğum kontrol hapları içerdikleri hormonal bileşenler sayesinde birkaç farklı mekanizma ile gebeliği önleyici etki gösterirler;
– Düzenli olarak gerçekleşen yumurta atılımının önlenmesi
– Rahim ağzından salgılanan mukus sıvısının kalınlaşması ile rahim içine sperm geçişinin zorlaşması
– Rahim iç duvarı kalınlığının azaltılarak döllenmiş yumurtanın rahim içine yerleşmesinin engellenmesi
Düzenli ve uyumlu kullanıcılarda oldukça etkin bir metot olan doğum kontrol hapları %99’ları bulan başarı oranlarına sahip olmanın yanı sıra, korunma metodu olmanın dışında başka olumlu etkilere de sahiptir. Bu metot ile adet kanamalarında sapma veya uzama daha az görülür, kanama miktarı ve buna bağlı kan kaybı oranı azalır, adet sancıları akne tüylenme artışı ve adet öncesi gerginlik bulguları üzerine olumlu etkileri gözlenebilir.
Yumurtalık, rahim ve kolon kanseri riskinde azalma sağlayabilir. İyi huylu yumurtalık kistleri için de önleyici ve bazen tedavi edici etkinliği bulunabilir.
Yan Etkileri
Diğer yandan, özellikle doğum kontrol haplarının kullanılmaya başlandığı ilk aylarda bulantı, baş ağrısı, meme dokusu hassasiyeti ve ara kanama gibi yan etkiler görülebilir. İlacınız kan basıncını artırarak tansiyon kontrolünüzü güçleştirebilir ve daha nadiren pıhtılaşmaya eğilim ile ani damar tıkanıklığı gibi oldukça tehlikeli durumlara yol açabilir.
Bu nedenle doğum kontrol hapı başlanmadan önce hekiminizden danışma almanız ve ilaç kullanımı öncesi olası risk faktörleri hakkında bilgilenmiş olmanız uygun olacaktır.
İnfertiliteye Neden Olmaz
Ancak, doğum kontrol haplarının riskleri arasında, halk arasında yaygın olarak bilinenin aksine infertilite (kısırlık) durumunun bulunmadığını, korunmaya son vererek ilacı bıraktığınızda doğurganlığınızın geri dönüş süresinin son derece hızlı olacağını bilmeniz önemlidir.
Yapılan çalışmalarda uzun süre hap ile korunmuş kadınların, korunmayı bıraktıktan sonraki dönemde gebe kalabilirlik oranlarının, hap kullanmamış kadınlardan anlamlı şekilde farklı olmadığı ortaya konulmuştur.
Doğum kontrol hapınızı bıraktıktan sonraki aylarda hormonal dengelerin yeniden sağlanmasına kadar geçen sürede, bazen kanama düzensizlikleri ve adet gecikmelerine rastlanabilse de doğurganlığın olumsuz etkilenmesi söz konusu olmayacaktır.
Kaynak: Mynet