Altan Yiğit
Steve Jobs, o basit ve zarif tasarımı gereksiz özelliklerle doldurmadan yapmayı nasıl başardı? Elon Musk, yenilikçi ürünleri nasıl değerini düşürmeden böylesine ustaca yarattı? Aslında her şey, “gelişmeler”in vizyonlarını mahvetmesine izin vermemelerine dayanıyor. Deha kırılgandır. Özellikle yaratıcı deha! Büyük fikirler, yol boyunca atılan her adımda ölebilir. Fikir ne kadar parlaksa, onu o kadar fazla korumanız gerekir. Fikirlerinize karşı 3 ölümcül tehlike vardır:
a) Fikrin özünü sulandırmak:
Bu birincisi fikrinizi yavaşça, acı vererek öldürür. Bu, başta masum görünse de, fikrinizi eşsiz yapan özelliklerin yavaş yavaş kesip alınması demektir. Reklamcılıkta bunu anlatan “ördeğin gagalaması” diye bir ifade vardır. Fikirler her zaman açıkça reddedilmez, sonu gelmeyen küçük değişikliklerle “geliştirilir”. Eskiden büyük bir fikir olan şey, titreyen bir jöleye dönüşür. Bu durum karar vericilerin endişelenip kendilerini emniyete almak istemeleri sonucu bir dizi küçük ama ölümcül değişimler yapmasıyla gerçekleşir. Elon Musk, dünyayı değiştirecek teknolojiyi üretmenin zorluğunu şöyle açıklıyor:
“İnsanlar, teknolojinin kendi kendine otomatik olarak geliştiğini düşündükleri zaman yanılıyor. Teknoloji kendi kendine gelişmez. Bir sürü insan, onu daha iyi yapmak için üzerinde çok çalıştıklarında gelişir, ve gelişecektir. Hatta bence, kendi kendine bırakılırsa, bozulacaktır.”
b) Fikri gereksiz özelliklerle donatmak:
Daha fazlası, daha iyisi demek değildir. Apple’ın zarif ve basit tasarımına kıyasla Microsoft, ürünlerini aşırı derecede geliştiriyor, birçok özellik ekleyerek karmaşık hale getiriyor; böylece ürün bunaltıcı ve karmakarışık bir hale geliyor.Jobs, ürün geliştirme konusundaki yaklaşımını şöyle anlatıyor:
“Bir sorunu çözmeye ilk başladığınızda, bulduğunuz ilk çözümler çok karmaşık olur ve çoğu insan o noktada durur. Ancak devam ederseniz, sorunla birlikte yaşarsanız ve soğanın daha fazla kabuğunu soyarsanız, çoğunlukla çok şık ve basit çözümlere ulaşırsınız.”
c) İki veya üç fikri bir araya getirmek: Bu sonuncusuna, “Frankenstein” diyorlar. İki veya üç fikir birbirine karıştırılarak bir araya getirilirse, sonuçlar iyi olmaz. Herkes için her şey olmaya çalışırsanız, hiç kimse için hiçbir şey olamazsınız.
Fikirlerinizi Elon Musk ve Steve Jobs gibi nasıl koruyabilirsiniz? İşte uygulamanız gereken 5 adım:
1) Komite zihniyetinden kaçının
Fikirlerinizin gerçekleşmesi için tartışmaya açılması gereken kurumlarda ya da ortamlarda fikirlerinizi hayata geçirmeyi unutun. Özellikle kurum içi girişimcilikte bazı büyük şirketlerin politikaları fikirlerinizle ters düşebilir ya da insanlar sizin düşündüğünüz gibi düşünemiyor, sizin gördüğünüzü göremiyor olabilirler. Burada, Steve Jobs’ın şu sözünü hatırlamakta fayda var:
“Hedef gruplar için ürün tasarlamak gerçekten zor. Çoğu zaman insanlar siz onlara gösterene kadar ne istediklerini bilmezler.”.
Kendinize güveniyorsanız ve risk alacağım diyorsanız fikirlerinizi sunacağınız ortamda iyi olduğu düşünülen fikirler nasıl onaylanıyor buna odaklanın. Onay sürecini inceleyin.
2) Gereksiz fikirleri reddedin
Büyük fikirler kırılgandır, çünkü kolayca basitleştirilip kırılabilirler. Fikirlerinizi nasıl koruyacaksınız? İnsanlar yönlendirmeleriyle sizi ikna edip sizi asıl fikrinizden saptırabilirler. Fikrinize inancınız olsun ve onu insanlar koruyun.
3) İyi fikirler, mükkemmel fikirlerin düşmanıdır
Gerçekten yenilikçi bir fikri incelemek şiddetli, acımasız, hatta mantıksız bir özveri gerektirir. Bazen bu süreçlerin sonunda fikirler yapılan küçük değişikliklerle zayıflar ve sıradanlaşır. Aniden büyük balığı unutup önünüzdeki küçük balığa bakmanıza sebep olabilir. İyi olanı yakalamak için cezbedici şeylerden feragat edin. Durmadan büyük olanı kovalayın.
4) Hep aynı şeyleri tekrar etmekten kaçının
Bir zamanlar büyüleyici olan şey, daha sonra sıradan hale gelebilir.Bir pastel boya firması olan Crayola, yeni bulduğu bir renge isim vermek için 1993’te online bir yarışma başlattı. 2 milyon entry girildi, ancak formatı değiştirmedikleri için 2000’li yıllarda benzer yarışmalara olan katılımlar 25,000 entrye kadar düştü. Şimdi ise kimsenin ilgisini çekmiyor. Bazı fikirler yıllarca gerçekleştirilmeyi beklerler. Fakat artık eskimiş ve tozlanmaya başlamış olabilirler.
5) Hata yapın
Aksilikler, yenilik sürecinin doğasında vardır. Bunların her birinden bir şeyler öğrenin ve geliştirin. Jobs, “Bazen bir yenilik yaptığınızda, hata yaparsınız. En iyisi, hataları hızlı bir şekilde kabul etmek ve diğer yenilikleri geliştirmeye devam etmektir.” demiştir. Musk da ona katılıyor: “NASA’da başarısızlık bir seçenek değildir diye saçma bir düşünce var. Hata yapmak da burada bir seçenek. Bir şeylerde başarısız olmuyorsanız yeterince yenilikçi değilsiniz demektir.”
Fikir ne kadar büyükse, o kadar devrimci, yol boyunca acı verici bir ölümle ölme ihtimali de o kadar büyüktür.Korkmak ve ilkelerinizden ödün vermek, muhteşem bir iş yaratma çabalarınızı boşa çıkarabilir.Peki siz en büyük ve en cesur fikirlerinizi nasıl koruyorsunuz?
Yazar: Ceotudent
