Derimizin temel işlevi; konak organizma ile dış çevre arasında, hem vücuttan su kaybını önleyecek hem de vücuda patojen ve alerjenlerin girişini engelleyecek bir bariyer görevi yapmaktır.
Cildimizin kendisine ait bir mikrobiyomu, yani ciltteki yağlar ve doğal nemlendirici faktörlerle birlikte çalışıp onu dış etkenlerden koruyan ve 5.5 civarındaki ideal pH seviyesini sağlayan milyonlarca bakteri, mantar ve virüsten oluşan bir ekosistemi vardır.
Çeşitli nedenlerden dolayı bu mikrobiyomda pH dengesi bozulunca iyi bakteriler azalıp kötü bakteriler çoğalır ve doğal yağlar ciltten ayrılır. Bunun sonucunda cilt bariyeri zayıflar ve sorunlar ortaya çıkar.
Cilt bariyeri hasar gördüğünde en dış tabakada çatlaklar oluşur ve geçirgenlik artar. Böylece hem patojen ve alerjenler hem de normalde sadece epidermiste çalışması gereken cilt bakımı içerikleri alt tabakalara süzülür ve sinir uçlarını uyarır. Bunun sonucunda enflamasyona sebep olacak ve cildi hassaslaştıracak proteinlerin salgılanması komutları verilir.
Özellikle cildin pul pul olup dökülmesi, enflamasyon ve aşırı yağ üretimi derinin kendini koruma biçimleridir.
Cilt bariyeri hasarının nedenleri:
– pH dengesini bozan sert temizleyiciler ve ürünler kullanmak
– Gereğinden fazla eksfoliasyon yapmak
– Aynı anda çok fazla aktif içerik kullanmak
– UV ışınlarına fazla maruz kalmak
– Zararlı çevresel kirleticilere maruz kalmak
– İçsel ve dışsal stres
– Ani ve yüksek ısı değişimleri
– Antibakteriyel ürünlerin aşırı kullanımı
– Kronik uykusuzluk
Hasar görmüş cilt bariyeri nasıl onarılır?
– Rutininizi sadeleştirin ve temel cilt bakımına dönün.
– Cilt bariyerine destek olan içeriklere sahip nemlendiriciler kullanın.
– Yüzünüzü yıkarken suyun ılık olmasına dikkat edin.
Ciddi oranda bir cilt problemi varsa elbette öncelikle bir doktora muayene olun. Ancak buna imkanınız yoksa, yorumlarda ABD’li dermatolog Dr. Sam Bunting’in cilt bariyerini onarmak için önerdiği rutin:
– Rutininizdeki tüm aktifleri ve eksfoliasyonu kesin.
– Oldukça sade formülasyonlu, hassas ciltler için uygun nazik bir temizleyiciyle cildinizi temizleyin. Cilt temizliği aşaması doğru yapılmadığında diğer aşamaları doğru yapmak mümkün olmaz. (Örnek ürünler: LRP Toleraine Cleanser/Avene Tolerance Extreme Cleansing Lotion)
– İki hafta kadar sadece nazik bir temizleyici ve cilt onarıcı bir nemlendiriciden başka bir şey kullanmayın. (Örnek nemlendiriciler: Avene Tolerance Extreme Emulsion/Avene Skin Recovery Cream)
– İki hafta sonra rutininize güneş koruyucu ekleyin, bu sürede güneşten kaçınmaya çalışın. Fiziksel/mineral koruyucular daha iyi tolere edilebilir.
– Üçüncü haftadan sonra cilt bariyerine destek verecek bir nemlendiriciyle takviye yapın. Seramid, niyasinamid, gliserin ve squalane içerikli nemlendiriciler iyi seçenekler olur. Aloe vera, bisabolol ve allantoin de iyi yatıştırıcı içeriklerdir. Hedefimiz nem seviyesini yükseltip cildi onarmaya geçmek.
– Cilt toparlanmaya başladıktan sonra dördüncü haftada daha etkili bir temizleyiciye geçilebilir.
– Dört hafta bittikten sonra birer birer aktif içerikler rutine yeniden dahil edilebilir. Ancak burada da yüksek konsantrasyonlara yönelmemek gerek. Cildin toleransı adım adım yeniden inşa edilmeli. Aktiflere gerçekten ihtiyacınız olup olmadığına bakarak rutine ekleyin.