Altan Yiğit
Her yaştan insanın sağlıklı beslenmesi gerekmektedir. Fakat günümüzde birçok insan kulaktan dolma yanlış bilgiler ile sağlıklı beslendiğini düşünüyor. Sağlıklı beslenmeyi öğrenerek hem fiziksel olarak fit bir beden ile temiz güzel bir cilde sahip olunurken hem de gayet sağlıklı hastalıklardan uzak kaliteli bir hayata sahip olunabilir. TV’lerde her gün glütensiz, şekersiz, az yağlı vs. yemek önerileri, diyet tavsiyeleri yayınlanmakta, ayrıca sağlıklı bir hayat için %20 hareket, %80 beslenme diye her gün duymaktasınız. Kısaca her gün spora da gitseniz, sürekli hareket de etseniz iş yediğimiz gıdalar ve onların yapılma şeklinde bitiyor.
Sağlıklı beslenmenin ilk kuralı sağlıksız gıdalardan kurtulmaktır. Kabul edelim evet çikolatalar, cipsler, hamburgerlerin hepsi çok lezzetli ama hepsi de sağlıktan uzak. Bu sağlıksız gıdalar listesi biraz uzun ama en önemlilerini saymak gerekirse; cipsler, bisküviler, kekler, beyaz şeker, un, Ayçiçek yağı, nutella vb, dondurmalar, asitli – gazlı tüm içecekler, ketçap, mayonez, salata sosları, fast food ürünleri sadece ilk etapta akıllara gelenler.
Eğer sağlıklı beslenmeyi gerçekten istiyorsanız lütfen aldığınız her paketli ürünün içindekiler kısmını okuyun. Sağlıklı beslenmeyi öğrenme de ilk aşama ne yediğinizi bilmek. Başta E450, E102, E120, E441, E211, E412, E150, E432, E110 olmak üzere tüm zararlı E kodlarından uzak durmalısınız. Alışverişlerinizde mümkün oldukça taze meyve, sebze, bulgur, kinoa, frik bulguru, kabak çekirdeği, balık gibi sağlıklı ürünler tercih ediniz.
Günümüzde en önemli değer zaman. Kesinlikle her zaman her yere acelemiz var. Belki de fast foodların bu kadar yaygınlaşması ve hayatımızın merkezine oturması bu yüzden. Genel olarak ben ne ara bu yemeği hazırlayacak vakti bulacağım hemen iki dakika da dondurulmuş nuggetımı yağda kızartıp yiyorum diyebilirsiniz işte sağlıklı beslenmeyi öğrenme de diğer bir aşama da önceden hazırlık diyebiliriz.
Pazardan yada marketten aldığınız taze meyve sebzeleri evde boş kaldığınız zamanlarda küçük paketlere bölebilirsiniz. Mesela salata yapmayı planladığınız malzemeleri yıkadıktan sonra parçalara ayırıp paketleyebilirsiniz. Bakliyat grubu haşladıktan sonra paketlenerek derin dondurucuya kaldırabilirsiniz hatta bu yöntem büyüklerimizin kışlık dediği daha uzun süre saklama yöntemidir.
Eğer canınız istedi ama anlaşılan yakında tüketmeyeceğiniz meyveler varsa bunları da dilimleyerek derin dondurucuda tutabilirsiniz. Hatta hep vaktinizin olmadığını söyleyerek en önemli öğün olan kahvaltıyı es geçtiğinizi düşünürsek yumurtaları dahi önceden haşlayıp dolaba koyabilir bir de sağlıklı kuruyemişleri de küçük paketler halinde saklarsanız sabah hızlıca bir haşlanmış yumurta, ceviz, badem, kuru kayısı, üzümden oluşan güzel bir kahvaltı da etmiş olursunuz.
Şu unutulmamalı sağlıklı beslenmede her öğünün ayrı bir önemi vardır. Atlanmamalıdır ama özellikle kahvaltı kesinlikle atlanmamalı.
Sağlıklı beslenmede diğer bir aşama da planlama. Pazar günü oturup o hafta neler yiyeceğinizi planlayıp, acil vakitsizlik durumlarına göre planlama yaparsanız ne kadar az vaktinizde olsa sağlıklı beslenmeyi elden bırakmamış olursunuz.
Genel olarak diyet listeleri şu miktarda şundan tüketin üzerinedir. Fakat sağlıklı beslenmeyi öğrenmemiş bir kişinin bu diyet listelerine büyük bir azimle başlamasına rağmen sağlıklı beslenmeyi öğrenmediği için sonuç hüsran olacaktır. Bu sebeple sağlıklı beslenmeyi öğrenirken bir daha bırakmamanız için yemek listenizi kendiniz yapmak olacaktır.
Sağlıksız gıdaların tamamından uzakta bir yemek listesi sizi önce sağlıklı beslenmeye alıştıracaktır. Yapmadığınız sabah kahvaltısına alışmak, şeker – tuz – un üçlüsünden uzak durmak gibi alışkanlıkları değiştirmek sağlıklı beslenmeyi öğrenmenizde en önemli adımlar olacaktır. İlk başlarda sanki bütün zevkli keyifli şeyler yasakmış sebzeli meyveli beslenme sıkıcıymış gibi gelebilir ama hem yürürken aldığınız nefesin daha rahat, hem de fiziğinizde gözle görülen değişikliklerden sonra sağlıklı beslenmenin önemini kat be kat anlayacaksınız.
Sağlıklı beslenmeyi öğrenirken hangi gıdayı ne zaman ne için tükettiğiniz ve kaç kalori olduğu gibi bilgiler önemli detaylar ve bunlar başlangıçta sıkıcı gibi gözükse de hayatınıza kattığı değişiklikleri gördükçe muhtemelen uygulamadığınız zamanlar için pişmanlık duyacaksınız. Çünkü sağlıklı beslenme sadece diyet, güzel fizik anlamına gelmez.
Daha az hasta olmak, hava değişimlerinden daha az etkilenmek, grip salgınlarını daha az etki ile atlatmanın verdiği huzur hiçbir şey ile değiştirilemez.
Dyt. Sedef Olcay
@diyetisyensedefolcay
